JOODSE FEESTEN

Rosj Hasjanah

Het joodse nieuwjaarsfeest waarmee de schepping herdacht wordt en in de synagoge op de Sjofar, de gebogen ramshoorn, wordt geblazen.

Yom Kippoer

Yom Kippoer is de heiligste feestdag van de joden, de dag der verzoening.

Soekot

Het Loofhuttenfeest begint vijf dagen na Yom Kippoer. Het is het dankfeest voor de oogst aan het begin van de regentijd en het duurt zeven dagen. Ter herinnering aan de woestijntocht van de kinderen van Israël wonen de vrome joodse gelovigen ook nu nog tijdens soekot in hutten die ze maken van twijgen en palmbladeren en die ze in hun voortuin of op hun balkon hebben gebouwd.

Simchat Thora

Het einde van het Loofhuttenfeest is de dag van de 'vreugde over de thora' die met optochten wordt gevierd.

Chanoeka

Tijdens het één week durende Feest van het Licht herdenken de joden de reiniging van de Tempel door judas de Makkabeeër en het daarmee verbonden wonder van het kruikje olie en de kandelaar (167 v.C.).

Poerim

Het vreugdefeest waarmee de terugkeer uit de Babylonische gevangenschap wordt gevierd, gaat gepaard met optochten, vermomming en grote hoeveelheden alcohol.

Pesach

Het één week durende feest ter herinnering aan de uittocht uit Egypte wordt als een familiefeest gevierd.

Yom Haatzamaut

De Israëlische onafhankelijkheidsdag: op 14 mei 1948 werd de onafhankelijkheid van de staat Israël uitgeroepen.

Sjavout

Zeven weken na Pesach is het feest van Gods openbaring: In de Sinaï schonk hij de kinderen van Israël de Tien Geboden.

Jeruzalem in de Joodse feesten

"Geprezen zijt Gij, Eeuwige, die Jeruzalem bouwt"

Dat de stad Jeruzalem binnen de Joodse godsdienst een belangrijke plaats inneemt, spreekt voor zich. Iedere morgen bidt de orthodoxe Jood met zijn gezicht in de richting van Jeruzalem onder meer het "sjemone esre", het zogenaamde Achttiengebed. Een van de zegenspreuken van dit gebed heeft betrekking op Jeruzalem en luidt: "Keer in erbarmen terug naar Jeruzalem uw stad, en woon in haar midden, zoals U heeft beloofd; en bouw haar spoedig in onze dagen, een eeuwig bouwwerk, richt in haar midden Davids troon op. Geprezen zijt Gij, Eeuwige, die Jeruzalem bouwt".

Lofzegging

Ook in andere gebeden wordt God gevraagd zich te ontfermen over Jeruzalem en Zion, zoals bijvoorbeeld in de lofzegging na de maaltijd. Niet alleen in de gebeden, maar ook in de feesten speelde en speelt Jeruzalem een ro1. Hiervan wil ik hieronder enkele voorbeelden geven. Het vormt het bewijs dat het verlangen naar Jeruzalem tijdens de bijna tweeduizend jaar dat het Joodse volk in de verstrooiing leefde ver van deze stad, altijd levend is gebleven!

Tisje be-av

Onder de bijzondere dagen die aan Jeruzalem zijn gewijd, neemt vooral Tisja be-av een belangrijke plaats in. Op deze dag, die op de negende van de maand Av valt, in onze maand juli, of augustus, gedenken de Joden dat Jeruzalem eenmaal was verwoest. Men treurt niet alleen om de verwoesting van Jeruzalem door de Babyloniërs in 586 voor Christus, maar ook dat de Romeinen haar voor de tweede maal in 70 na Christus met de grond hebben gelijk gemaakt. Ook vele andere rampen zijn het Joodse volk op deze datum overkomen, zoals toen Hadrianus in 137 na Christus van Jeruzalem een heidense stad maakte en op de tempelberg een heidense tempel liet bouwen. Tisja be-av is een strenge vastendag. Van zonsondergang tot zonsopgang mag niet gegeten of gedronken worden. Evenmin is het toegestaan een bad te nemen, of leren schoenen te dragen. Ook is de studie van de Tenach verboden. Met uitzondering van Klaagliederen en bepaalde gedeelten uit Jeremia en Leviticus. Tot de meest opvallende gebruiken hoort het laag, of op de grond zitten tijdens de dienst, sommige orthodoxe Joden slapen die nacht zelfs op de grond met een steen als hoofdkussen.

Niet alleen rouw

Toch is er die dag niet alleen rouw. In de Babylonische Talmoed staat een merkwaardige uitspraak: "Een ieder die om Jeruzalem rouwt, zal haar vreugde aanschouwen."

Dit lijkt tegenstrijdig, maar de gedachte achter deze uitspraak is, dat Jeruzalem meer is dan alleen een stad. Het is de plaats waar eenmaal de tempel stond en waar God aanwezig was. Volgens de rabbijnen was het mede aan de zonden van Israël te wijten dat Jeruzalem werd verwoest. Wanneer men zich hiervan bewust wordt en tot God nadert, zal men Zijn aanwezigheid ervaren en zo Jeruzalems vreugde aanschouwen.

Blik op de toekomst

Niet alleen het verleden, maar bovenal de blik op de toekomst, het eschatologische aspect neemt een belangrijke plaats in binnen de Joodse feesten. Tijdens de sedermaaltijd, op de eerste avond van

Pesach, het Joodse paasfeest, bidt men: 'Gij, God, ik wil de gemeenschap van Uw volk herstellen en alle delen van Uw volk spoedig in vrijheid samenbrengen, in vreugde, in Tsion. Het komend jaar in Jeruzalem!'

Men kijkt vooruit naar de toekomst, naar de tijd dat eenmaal de Messias in deze stad zal regeren. Sinds 1967 viert men op de achtentwintigste Ijar (april/mei) een nieuwe feestdag: Jom Jeroesjalajim, de dag van de hereniging van Jeruzalem. Op deze datum veroverde het Israëlische leger de Oude Stad en Oost-Jeruzalem en kregen de Joden weer toegang tot de Klaagmuur, het enige restant van de tweede tempel. Duizenden Israëli's brengen op die dag een bezoek aan Jeruzalem.

Op de Olijfberg

Maar hiermee is de geschiedenis van Jeruzalem nog niet voorbij. Uit de Bijbel weten we dat eenmaal hier de Messias op de Olijfberg zal terugkomen en de aarde een geheel nieuwe fase in haar geschiedenis zal ingaan.